Öncelikle “Hangi durumlarda buhar aletine gereksinim vardır?” sorusuna yanıt vermek gerekir. Her ev havası nemsiz kuru değildir. Bunedenle ev havasındaki nem oranını bir nem ölçer edinerek ölçmek gerekir. Eviçinde olması gereken optimal nem % 40-50 arasıdır. Yüzde 40’ın altında nem oranında bebeklerde kuru havaya bağlı burun tıkanıklığı ve solunum yolu problemleri yaşanabilir. Bu durumda oda havasını nemlendirmek için aralıklı olarak buhar aleti çalıştırılabilir. Nem yüzde 50’nin üzerine çıktığında alet kapatılmalıdır. Yüksek nem oranı duvarlardaküflenmeye neden olup ciddi anlamda ev içi hava kirliliği yaratır ki bu durum bebek sağlığı için kuru havadan çok daha tehlikelidir.
Ayrıca anne yada babada alerjik bir durum söz konusu ile bebekte % 25-50 arası alerjik hastalık gelişme olasılığı olduğundan küf ve ev tozu alerjisi yönünden bebeğin korunması gerekir. Ev tozu akarları % 50’nin üzerinde nem oranında çok daha fazla ürediğinden potansiyel alerjik bebekler için istenmeyen bir durum olmaktadır. Ev içi nem oranı % 40’ın altında ise buhar aletinin kullanılabilir. Kullanıldığı taktirde mutlaka dikkat edilmesi gereken noktalar vardır.
Öncelikle aletin devrilmelere karşı bebeğin beşiğinden uzağa düz ve sağlam bir zemine yerleştirilmesi gerekir. Buhar aletinin gece çalıştırılması ve sık sık bebeğin oda havasındaki nem oranının kontrol edilmesi gerekir.
Nem ölçer yüzde 50 nin üzerini gösteriyorsa veya camlarda buharlanma , yüzeylerde nemlenme gözleniyorsa; bu havanın çok fazla nemlendiğinin işareti sayılmalıdır. Yüksek nem ev içinde bakteri ve küf oluşumunu artıracağından tehlikelidir. Küf sigara dumanı ile eşdeğer oranda ev içi hava kirliliği kaynağı kabul edilmektedir.
Buhar aleti kullanılırken içindeki su her gün yenilenmelidir. Aletin içi sabunlu su ile yıkanmalı; daha sonra içine distile su konulmalıdır. Musluk suyundan havaya karışan bazı minerallerin bebek tarafından solunması sağlığı için zararlı olabilir.
İki üç günde bir buhar aletinin haznesi su ve sabunla temizlendikten sonra yüzde 3 hidrojen peroksit solüsyonu ile tekrar temizlenmeli, daha sonra iyice durulanmalı ve yeniden doldurulmalıdır. İyi temizlik yapılmadığı durumlarda aletin haznesinde küf ve bakteri üremesi ve mikroorganizmaların solunum yolu ile bebeğe zarar vermesi söz konusu olabilmektedir.
Sonuçta ev içi nemi @-50 arasında tutacak şekilde aralıklı olarak buhar aleti çalıştırılması bebek odasında rahat solunabilen bir hava imkanı sunacaktır. Yüzde 40’ın altında çalıştırıp, yüzde 50’nin üzerinde durdurulduğu taktirde ; temizliği ve bakımının da düzenli yaplıması söz konusu ise bebek odasında buhar aleti kullanmak solunum yolu sağlığı açısından yararlı bir uygulama olacaktır.
Prof. Dr. Yonca TABAK
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı
