İçindekiler
Bu durum çocuklarda hayat kalitesini bozacak, günlük aktiviteleri etkileyecek boyutta sorun yaratabilir. Okulda devamlı burun tıkanıklığı, hapşırık, burun akıntısı yaşayan çocuk konsantre olamaz. Okul başarısı düşer. Özellikle ülkemizde sınavların ve sınav hazırlıklarının yoğun olduğu ilkbahar mevsimi bu öğrenciler için gerçek bir sorundur. Alerjik nezle çocuklarda sıklıkla astım ile birlikte görülür. Alerjik nezlenin tedavisi astım bulgularında da gerilemeye neden olmaktadır.
Hangi Polenler Daha Çok Alerji Yapar?
Polenler bitkilerin üremesi için salınan erkek genetik materyalini içeren maddelerdir. Polenler böceklerle veya rüzgarla taşınır. Cezbedici renkteki bitki polenleri böceklerle taşınır. Nispeten az sayıda polen tanesi oluştururlar. Bu cezbedici renkteki çiçekler nadiren alerjiye neden olur.Polenleri rüzgarla taşınan ot ve ağaç gibi bitkiler havada çok sayıda polen bulundurmak zorundadır. Bu nedenle daha çok alerjiye neden olurlar.
Polenlerden Korunmak Mümkün mü?
Tüm alerjik hastalıklarda ortak olan öneri alerjik olunan maddeden uzak durmaktır. Alerji yapan bitki türü tanınır ve çevrede tespit edilirse; bu bitkinin o bölgeden uzaklaştırılması şikayetleri kısmen azaltır. Ancak çoğu bitkiler uzaklaştırılsa bile polenleri çok uzak mesafelere ulaşabilir. Bu nedenle polen alerjisinde alerjik olunan maddeden kesin olarak uzak durabilmek mümkün değildir. Ancak uygulanacak birkaç pratik öneri şikayetlerin şiddeti azaltabilir.
Polen Alerjisinden Korunmak İçin Pratik Öneriler:
- Polen mevsiminde eve hava girişini azaltmak gerekir. Özellikle sabahın erken saatleri havada polen sayısının en fazla olduğu zamandır. Bu saatlerde ve mümkünse günün diğer saatlerinde de kapı ve pencereleri kapalı tutmak gerekir.
- Evi cam açarak havalandırmak yerine polen filtreli klima kullanılmalıdır.
- Klimanın olmadığı durumlarda polen filtreli hava temizleyiciler kullanılabilir.
- Çim biçme gibi aktivitelerden kaçınmalı ve mutlaka böyle bir aktivite yapılacaksa maske takılmalıdır.
- Sabah erken saatlerde ev dışı aktivitelerden kaçınılmalıdır.
- Dışarıdan eve gelindiğinde el, yüz yıkanmalı, kıyafetler değiştirilmelidir.
- Kıyafetleri açık havada kurutmaktan kaçınılmalıdır.
Mevsimsel Alerjik Nezle (Saman Nezlesi) Nasıl Tedavi Edilir?
Anti-Histaminik İçeren İlaçlar
Mevsimsel alerjik nezle tedavisinde gerek çocuklara gerekse erişkin hastalara alerjik şikayetleri mevsim süresince baskılayacak ilaçlar (anti-histaminik) önerilebilir. Ağızdan alınan alerji ilaçları gün içinde uyku haline neden olabildiklerinden özellikle sınavlara hazırlanan çocuklara bu süreçte anti-histaminik içeren alerji ilaçları verilmemelidir. Böyle durumlarda kortizonlu burun spreyleri tercih edilmelidir.
Kortizonlu Burun Spreyleri
Alerjik nezle tedavisinde en etkin ilaçlar kortizonlu burun spreyleridir. Kortizon bazlı burun spreylerinin kana karışma oranı çok düşüktür. Uygun dozda ve uygun teknikle kullanıldığında yan etkilere neden olmazlar. Ancak, alerjik nezlede ilaç tedavisi kullanıldığı sürece etkilidir. İlaçlar kesilince altta yatan alerji tedavi edilmediyse tüm belirtiler geri dönmektedir. Mevsimsel alerjik nezlenin tek kökten tedavisi alerji aşı tedavisidir.
Dil Altı Aşı Tedavisi (Sublingual İmmünoterapi)
Aşı tedavisi iki şekilde uygulanmaktadır: İğne aşı ve dil altı damla aşı tedavisi. En eski yöntem iğne aşı uygulamasıdır. Ancak iğne aşıların alerjik yan etkileri fazladır. İğnenin doktor gözetiminde uygulanması gerekir ki; bu çocuklar tarafından istenmeyen bir uygulanmadır.
Bu ihtiyaçtan hareketle son 20 yıl içinde dil altı damla aşılar geliştirilmiş ve ülkemizde de uygulanmaya başlamıştır. Dil altı damla aşılar alerjik yan etkiler açısından güvenli ve evde uygulamaya uygun aşılardır. Bu özelliğinden dolayı Dünya’da ülkemizde ilgi odağı olmaya devam etmektedir. Tedavide amaç hastanın ilaçsız da iyi kalmasını sağlamaktır. Başarı oranı oldukça yüksek olan bu tedavi yönteminin yakın zamanda Avrupa’da tablet formları geliştirilmiştir. Özellikle çayır çimeni poleni alerjisi için geliştirilen tablet aşıların çok yakında Dünya ile aynı anda ülkemizde de kullanımı söz konusu olacaktır.
Prof. Dr. Yonca TABAK
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı