Alerji genetik olarak ebeveynlerinden bebek ve çocuklara geçmekle birlikte bebek, çevre ve beslenme düzeninin etkisi ile alerjik yapıyı sonradan edinebiliyor. Çocukların çok fazla sekerli ve hazır gıda tüketmelerinin yanında meyve ve sebze yemeyi azaltmaları da alerjiyi artıran önemli bir etken olarak karsımıza çıkıyor. Günümüzde her 5 çocuktan birisinin alerjik, her 10 çocuktan birisinin astım hastası olduğunu söyleyen Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Çocuk Alerjisi Uzmanı Prof. Dr. Yonca Nuhoğlu, çocukların çikolata, margarin, kızartma, ketçap, mayonez, baharat gibi gıdalardan uzak durmaları gerektiğinin altını çiziyor.
Çocukları alerjiden korumak için uzak durulması gereken besinlerin neler olduğu konusunda Prof. Dr. Yonca Nuhoğlu'ndan bilgi alıyoruz.
Çikolata (Kakao)
Tat duyusu erken yaşta gelişen çocuklar, mutluluk hormonu olan endorfinin salgılanmasına neden olduğundan çikolata yemeyi çok severler. Oysa kakao, kahve ile aynı yapıya sahiptir ve yüksek oranda kafein içerir. Kafein uyarıcı bir maddedir ve midede asit salgısını artırarak reflüye neden olur. Çocuklarda karın ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık, geğirme gibi anne baba tarafından olağan karşılanan çoğu belirtiler reflü habercisi olabilir. Reflü mide asit salgısının yutma borusundan yukarı çıkıp solunum sistemine girmesi ile astım bulgularına yol açar. Astımlı çocuklarda yüzde 60 oranında sessiz reflü varlığı bildirilmektedir.
İçindekiler
Margarin
Birbirleri ile zıt etkilere sahip omega-3 ve omega-6 yağ asitleri çocukların beslenmesinde dengede olmak zorundadır. Zeytin yağı ve fındık yağında bol bulunan omega 3'ün alerjiyi önleyici etkileri vardır. Margarin gibi bitkisel katı yağlarda yüksek oranda bulunan omega 6 ise alerjiyi artırmaktadır.
Bitkisel katı yağ içeren açma, poğaça, pasta gibi gıdaların çok tüketilmesi vücutta bu dengenin bozulmasına ve alerjinin ortaya çıkmasına neden olur.
Kızartmalar ve Cips
Yüksek oranda yağ ve kalori içeren kızartılmış gıdaları fazla tüketen bir çocuk kilo almaya yatkın olur. Şişman olmak çocuklarda astımın ortaya çıkışını iki kat artırır. Ayrıca yağlı kızartmalar mide boşalmasını geciktirerek Fazla tüketildiğinde mide asit salgısını artıran domatesin yoğun kullanıldığı ketçap ve buna benzer sos- W lar çocuklarda mide rahatsızlığı yaratabilir.
Salça
Katkısız olsalar bile fazla miktarda domates ve salçalı yemeklerle beslenmek solunum yolunda mide asidine bağlı hasar oluşturur. Reaktif havayolu diye adlandırılan ve astımın habercisi kabul edilen duruma yol açabilir.
Mayonez
Mayonez yüksek yağ içeriği nedeniyle hazmı geciktirir. Sessiz reflüsü olan alerjik astımlı çocuklarda bu besin bronşit ataklarına neden olur. Son zamanlarda "fast food" yiyeceklerle sık tüketilen bu besin, çocuklar için "hamburger, patates kızartması, kola" üçlüsünün vazgeçilmez bir üyesi haline gelmiştir.
Bal
Birçok anne balın alerji ve astıma iyi geldiğini düşünüyor. Bu sebepten dolayı çocuklarına lerde bal yediriyor. Balın içinde şifalı kabul edilen birçok madde olduğu bir gerçek ancak bal aynı zamanda mide için oldukça ağır ve hazmı zor bir gıdadır. Alerjik astımı olan çocuklara şifa niyetiyle kaşık kaşık bal yedirilmesi reflüye neden olabileceğinden sakıncalıdır.
Acı ve Baharat
Acı ve baharat sessiz reflüsü olan astımlı çocuklar için gizli tehlikedir. Kırmızıbiber ve biberli yemekler, sucuk, sosis gibi işlenmiş et ürünleri çocuklarda alerji ve astımın alevlenmesine neden olur. Baharat, çocukların beslenmesine sıklıkla pizza ve lahmacun gibi gıdaların tüketimi sırasında girer.
Kola ve Gazlı İçecekler
Kola da bol kafein içeren ve uyarıcı olduğu bilinen bir içecektir. Son zamanlarda çocukarın beslenmesinde fazlasıyla yer tuttuğu gözlenen kolalı ve gazlı içecekler reflü ve alerjik bronşit / astım ataklarına neden olur.
Buzlu Çay ve Kahve
Kafein içeriği nedeniyle geçmişte çocuklara sık önerilmeyen bu içecekler son zamanlarda soğuk servis edilmeleri nedeniyle çocukların beslenmesinde sıklıkla yer almaya başlamıştır.Buzlu çay, buzlu kahve gibi formlarda tüketilen bu içecekler çocuklarda mide sorunları ve iştahsızlığın başlıca nedenlerindendir. Mide asit salgısını artırdığı bilinen bu gıdalar bir süre sonra reflü atakları yaparak alerjik bronşit alevlenmelerine neden olabiliyor.
Çiğ Sarımsak ve Soğan
Sarımsak ve soğan antioksidan ve antikanserojen kabul edilen özellikleri nedeniyle, son zamanlarda çocukların beslenmesine eskisinden daha fazla girmiştir. Toplumda alternatif tıbba yönelme özellikle sık hastalanan çocuklarda bu gıdaların sık kullanımını gündeme getiriyor.Oysa çiğ sarımsak ve soğan midede asit salgısını artırdığı ve alerjik astımı tetiklediği bilinen başlıca gıdalardandır. Çiğ soğan hamburgerlerin içerisinde ve lahmacunda karşımıza çıkarken; çiğ sarımsak cacık içerisinde yer alabiliyor.
Şerbetli Tatlılar
İçeriğindeki katı yağlar ve margarin bir yandan şerbetli tatlılara lezzet verirken, diğer yandan çocuklarımızda mide sorunları yaratabiliyor. Baklava, şöbiyet, tulumba tatlısı gibi ağır tatlılar sık ve fazla miktarda tüketildiğinde çocuklarda sessiz reflüye yol açar ve alerjik bronşit /astımı tetikler.
Alerjisi Ve Astımı Olan Çocuklarımız İçin 10 Altın Öneri
- Çikolata ve kakaodan uzak durmak
- Sütlü ve meyveli tatlılar tüketmek
- Kızartma yerine fırında patates yemek
- Kola, buzlu çay ve kahveden uzak durmak
- İçecek olarak suya alışmak
- Katı bitkisel yağlarla hazırlanan salçaiı yemekler yerine domates ve zeytinyağı ile hazırlanmış hafif yemekler yemek
- Dışarıda değil, evde hazırlanan hamur işi gıdalar yemek
- Şifa niyetiyle bal yememek
- Bol çiğ sarımsak/soğan, baharat ve yağ içeren "fast food" gıdalardan uzak durmak
- Yatmadan 2 saat öncesinden yemek yemeyi kesmek
Yayın: Yeni Anne Dergisi
Tarih: 01.08.2011
Sayfa: 71
Periyod: Aylık Dergi
Tiraj: 79.000