Gece çocuğu uyutmayacak şiddette öksürükler, özellikle sabaha karşı nöbet şeklinde geliyor ise ve zaman zaman kusmaya götürebiliyorsa mutlaka alerjik açıdan ele alınmalıdır. Benzer şekilde soğuk algınlığı bulguları olmaksızın egzersiz , gülme veya ağlama sonucu gelen öksürükler mutlaka altta yatan bir alerji açısından araştırılmalıdır.
Tekrarlayan bronşit ve bronşiolit atakları bir yaşam süresince 3 veya daha fazla gelişmişse yine alerji yönünden araştırılmalıdır.
Bu hastalıklarda nöbet şeklinde öksürük ile veya öksürüksüz gelişebilen hırıltı, hışıltı atakları yaşanabilir. Küçük çocuklarda bu ataklara sık soluma ve göğüste inip kalkma şeklinde gözlenebilen nefes darlığı yakınması da eklenebilir. Bu durumlarda en sık görülen neden alerji olduğu için alerji testi mutlaka yapılmalıdır.
Alerji testi her yaşta yapılabilir; ancak alerji araştırmasında Altın Standard kabul edilen alerji deri testi 3 yaşından sonra en güvenilir sonuç verir. 3 yaşından sonra elde edilen pozitiflik de negatiflik de anlamlıdır. 3 yaş altında yapılan deri testlerinde sonuç negatif çıkarsa hastada alerji yoktur dedirtmez. 3 yaşından sonra alerji deri testi tekrarlanmalıdır. Ancak 3 yaşın altında da olsa sonuç pozitif çıkmış ise anlamlıdır, çocukta alerji olduğunu yüzde yüz söyler.
3 yaşın altında genellikle alerji araştırması kandan yapılır. Özellikle gıda alerji taramalarında “Spesifik İmmunoglobulin E” adıverilen bu testlerde de aynı deri testinde olduğu gibi negatiflik alerji olmadığını söyleyemez. Ancak pozitif çıkarsa yüzde yüz alerji var demektir. Pozitif çıkarsa tedavi şekil değiştirebileceğinden mutlaka kandan veya deriden alerji araştırması yapılmalıdır.
Alerji testlerinde çıkan sonuçların mutlaka alerji uzmanınca hastanın yakınmaları ile ilişkilendirilmesi gerekir. Sonucun pozitif olduğu ancak şikayetin olmadığı durumlarda mutlaka tedavi edilmesi gerekliliği olmayabilir veya yakınmanın olduğu ancak testlerin negatif çıktığı durumlarda alerji uzmanı deneme yanılma metodları ile alerjinin olup olmadığına karar verebilir. Sonuç olarak test değil hastalık tedavi edilmelidir.
Ağızdan kullanılan alerji ilaçları alerji deri testini etkileyebilir. Bu ilaçların kesilemediği hallerde araştırma 3 yaşın üzerinde olunsa dahi kandan yapılmalıdır. Benzer şekilde cilt alerjileri olan ve en ufak tahrişe bile kızarma ile yanıt veren hastalarda da deri testi güvenilir olmayacağı için tüm yaş gruplarında kandan araştırmaya gidilmelidir.
Prof. Dr. Yonca TABAK
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı
