Okulların açılması çocuklu aileler için yazın bitmesi, kışın başlaması ve dolayısıyla da hastalıkların başlaması anlamına gelir. Birçok aile yazın o güzel hastalıksız, antibiyotiksiz günlerini özlemle anlatır. “Yazın hiç hasta olmuyoruz, kışın ise eylül ekim bir geliyor, başımızı kaldıramıyoruz hastalıktan; biri bitmeden öteki başlıyor; sümük hiç eksik olmuyor burnundan; burnu hep tıkalı, hep tıkalı, hep tıkalı” Bu ifade çocuğu okula giden pek çok anne baba için klasikleşmiş bir kış tanımıdır ve çoğu zaman kader kabul edilir. Kışın okula giden çocuk çok hasta olur, özellikle ilk yıllarda, bu “normaldir” derler. Ama bu normal değildir.
İçindekiler
Sıfır Burun Tıkanıklığı, Sıfır Öksürük
Normal olan; okula giden bir çocuğun hastalık sırasında burnunun akması, tek tük öksürmesi veya 1-2 gün ateşlenmesi ama hastalığın en fazla 10 gün içinde kendiliğinden sonlanması, geriye hastalığa dair ne bir burun akıntısı, ne bir burun tıkanıklığı, ne de en ufak bir öksürük bile kalmamasıdır. Eğer geriye normalde yazın olmayan en ufak bir belirti bile kalıyorsa o hastalık geçmemiş demektir. Normaliniz yazın gördüğünüz, çocuğun en iyi hali olmalıdır; Sıfır öksürük, sıfır balgam, sıfır burun akıntısı, sıfır burun tıkanıklığı. Eğer iki hastalık dönemi arasında en az 1 hafta bu “Sıfır hastalık” süreci yakalanamıyorsa çocuğun kış başında yaşadığı ilk enfeksiyon “Sessiz sinüzit” e dönmüş demektir.
Yanık Burun Dokusu = Sessiz Sinüzit
Çocuklarda “Sessiz sinüzit” sizlerin okul hastalığı diye bildiğiniz, çocuktan çocuğa bulaşan virüslerle olmaz. Bakteri denilen antibiyotiksiz geçme olasılığı çok çok az olan mikroplarla olur. Gizli sinüzite yol açan bakteriler çoğu zaman dışarıdan başka çocuktan alınmaz. Bunlar, ağız boğaz yolundaki mikrop örtüsünde normalde hastalık yapmaksızın yaşayan mikroplardır. Ne zaman ki, burun boğaz yolunu kaplayan zar hasar görür, o zaman bu bizimle yaşayan sessiz bakteriler aktivite kazanır ve hastalık yapar hale gelir. Bunu yanık bir dokunun mikrop kapmasına benzetebiliriz. Düşünün ki eliniz yandı ve bu açık bir yara haline döndü. Eğer bu yaraya iyi bakılamazsa üzeri sarı iltihapla kaplanacaktır. Aynı şey burun boğaz yolu için de geçerli, eğer çocuğun burun boğaz yolu yanarsa bu kısa sürede kronik iltihaba çevirir, sizi bütün kış uğraştırır.
“Bütün Kış Hastayız” Dememek İçin
Çocuklarda burun boğaz yolunun böyle yanık gibi hasar görmesine neden olan en büyük etken reflüdür. Reflü midedeki asitli sıvının burun boğaz yoluna gelmesi ve o dokuları yakması halidir. “Benim çocuğumda reflü yok” demeyin, her çocuk olgunlaşmamış mide yapısı gereği reflüye açık halde yaşar. Eğer siz çocuğunuzu bu doğal yatkınlığına uygun bir şekilde beslemezseniz sessiz sedasız, burun boğaz yolları asit kaçaklarına bağlı yanar ve bu “bütün kış hastayız” sürecine neden olur.
Sağlıklı Bir Kış ve Okul Süreci İçin Hastalık Önleyici 10 Temel Adım
- Çocuğa kakao, çikolata yedirmeyin. Kakao içindeki kafein, en baş mide asit artırıcı ve mide başı gevşeticidir. Kakao yediği zaman çocuğun burun boğaz yolu yanar ve doku hasar görür, çocuk kendi mikrobunun aktivite kazanması ile hasta olur ve bütün kışı hasta geçirirsiniz.
- Sabah aç karnına servise bindirmeyin. Aç karnına trafiğe çıkmış bir minibüste sallanan bir çocuğun midesi ağzına gelir. Çocuk bunu ifade edemeyebilir. Hiç anlamazsınız okul açıldı iki gün sonra hasta oldu dersiniz. Okulda kahvaltı yapacak demeyin, çocuğunuzu en azından bir dilim ekmek peynir veya hiç değilse bir tane muz yiyerek evden çıkmasını sağlayın.
- Okul kantinlerinden kakaolu abur cuburlar, cips, bisküvi, kraker yemesine izin vermeyin. Kantinlerde bu sağlıksız gıdaların kaldırılması ve yerine meyve, kuruyemiş, kuru meyve, ev yapımı kek, taze sıkılmış meyve suyu gibi sağlıklı atıştırmalıklar satılması için mücadele edin. Olmadı çocuğunuza para vermeyin, böyle şeyler yememesi konusunda onu ikna edin ve yerine canı çektiğinde yemesi için evde kendi hazırladığınız atıştırmalıklar gönderin.
- Okullarda kakaolu fındık ezmesi sürülmüş ekmek ile kahvaltı veya kakaolu puding gibi tatlılar servis edilmesine izin vermeyin. Beslenmeye önem veren, bu konuda bilinç kazanmış okul yönetimlerini tercih edin. Gerekirse bu konuda okullara baskı uygulayın. Unutmayın sürekli hasta çocuk, başarısız çocuk demektir.
- Çocuğunuzun okulda yemekten hemen sonra fizik aktivite veya beden eğitimi yapıp yapmadığını kontrol edin ve bunu önleyin. Yemekten hemen sonra yat, kalk, yerden top al, takla at gibi mideyi ağza getirecek aktiviteler yaparsa çocuk okulun ikinci gün hasta olur, burnu akar, boğazı acır, öksürük başlar hatta ateşlenir.
- Çocuğunuza gece yatmadan önce en az iki saat yemek yedirmeyin, süt içirmeyin. Gevşek mide, sessiz reflü ve sessiz sinüzit döngüsü çocuk ne kadar küçükse o kadar belirgin olacaktır. Aynı nedenden ötürü kreşe giden çocukların yemekten sonra en az 2 saat uyutulmasına izin vermeyin.
- Okul yemeklerini çok sıkı kontrol edin veya kendiniz yemek yapıp gönderin. Ne kadar sağlıklı yapılsa da bazı toplu yemek servislerinde kullanılan katı yağlar, salça ve baharatlar çocuklarda sık hastalığa neden olmaktadır. Eğer az hastalık istiyorsanız, okul mutfağını incelemeli ve her gece bir sonraki günün yemek listesini kontrol etmeli, çocuğun mümkün olduğunca az yağlı, sade, baharatsız ve salçasız beslenmesini sağlamalısınız.
- Çocuğunuza hasta olunca antibiyotik niyetine bal, zencefil, turp suyu, soğan suyu, sarımsak, kimyon gibi doğal diye bildiğiniz şifa reçeteleri uygulamayın. Bunlar çocuk midesini bozar, ağzına ve boğazına asit kaçar ve yakar. Üç günde geçecek bir hastalık aylarca sürebilir.
- Çamaşır suyu buharından kaçının. Okulda tuvalet temizliği için boğazı yakacak kadar yoğun çamaşır suyu kullanılmasına izin vermeyin. Okul yönetimi ile görüşün. En azından bu denli yoğun temizliğin çocukların okulda olmadığı saatlerde yapılmasını sağlayın.
- Sınıflarda mikrop kırıcı diye kolonya sıkılmasına izin vermeyin. Yoğun alkol vb kimyasal kokular solunum sistemine zarar verir. Bunun yerine sınıfın sık sık havalandırılmasını ve çocukların yemek öncesi ellerini su ve sabun ile yıkamasını sağlayın.
